Այսօր Le Figaro Magazine հանդեսում հրապարակվել է ֆրանսիացի 120 նշանավոր մշակութային գործիչների և մտավորականների կոչը՝ ի պաշտպանություն Հայաստանի և Արցախի։
Կոչին միացածների թվում են աշխարհահռչակ դերասաններ Ալեն Դելոնը, Կլաուդիա Կարդինալեն, Ժան Ռենոն, Ֆանի Արդանը, Դանի Բունը, Ժուլիետ Բինոշը, Պիեռ Ռիշարը, օսկարակիր դերասան Ժան Դյուժարդենը, ճանաչված մտավորականներ Ժակ Աթալին, Բեռնար-Անրի Լևին, համաշխարհային ճանաչում ունեցող ռեժիսորներ Կոստա-Գավրասը, Կլոդ Լըլուշը, Միշել Հազանավիչուսը, նշանավոր հեռուստատեսային գործիչ Ստեֆան Բեռնը և աշխարհահռչակ խոհարար Ալեն Դյուկասը։
Ստորև՝ կոչի հայերեն թարգմանությունը․
«Օսմանյան կայսրության պարագլուխների կողմից ոճրագործված 1915թ․ Հայոց ցեղասպանությունից ավելի քան մեկ դար անց՝ հայ ժողովուրդը վերստին երկու բռնապետությունների զոհ է դարձել, քանի որ ինչպես Բաքուն, այնպես էլ Անկարան հայերի հանդեպ ատելություն են բորբոքում՝ յուրաքանչյուրն իր բացարձակ իշխանությունը մի նոր արյունալի ավարով ամրապնդելու համար։
Հայերի ճակատագիրը վայրագորեն խեղվեց Լեռնային Ղարաբաղում, որը նրանք Արցախ են անվանում։
Ավելի քան երկու հազարամյակ այս հողի վրա հեզ և հպարտ մարդիկ են ապրում, ովքեր ամուր կառչած են իրենց քարքարոտ և սքանչելի հողին։
Այդ մարդիկ ցանկանում էին իրենց գոյությունը շարունակել այն հողի վրա, որտեղ անառիկ լեռների սրտում և դառը քրտինքով մշակված հովիտներում նրանց նախնիններն են ապրել, տներ, դպրոցներ ու հրաշագեղ վանքեր կառուցել։
Մարդկային արժանապատվությունից զուրկ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի Թուրքիան և Իլհամ Ալիևի Ադրբեջանը կատաղի հարձակում գործեցին արցախահայերի դեմ՝ նրանց օրինական ձգտումը փոշիացնելու համար։
Հայերի համար Լեռնային Ղարաբաղը նախ և առաջ ժողովուրդ է՝ իր բազմադարյա մշակույթով, երաժշտությամբ, պարարվեստով, որը ցանկանում է աշխարհի քայլքին միանալ և ազատվել իրեն պարտադրված անկլավային կարգավիճակից։
Հակադարձ կերպով Բաքվի և Անկարայի իշխանությունների համար Արցախը սոսկ տարածք է, որտեղ պետք է ամեն գնով ծածանվի Ադրբեջանի դրոշը, և այդ նպատակին ծառայեցվեցին Թուրքիայի հատուկ ջոկատայինները, հակամարտության գոտում քաղաքացիական բնակությանը ոչնչացնելու համար Թուրքիայից ուղարկված մեծաթիվ մարդասպան անօդաչու սարքերը և ջիհադիստ վարձկանները։ Արդեն իսկ ապացուցված է, որ Ադրբեջանն Արցախում կասետային ռումբեր է օգտագործել, որոնք արգելված են միջազգային իրավունքով։ Սա միանգամայն անհավասար պատերազմ է եղել։
Հայերն այդ պատերազմը չեն ցանկացել, պատերազմը նրանց պարտադրվել է, և նրանք պայքար են մղել՝ հանուն իրենց գոյության։ Ադրբեջանական բռնապետության համար այս պատերազմը սոսկ ազգայնական փառասիրության հարց է։ Ադրբեջանի նախագահը պարզ և հստակ կերպով ի ցույց է դրել իր մտադրությունները, երբ Արցախի դեմ լայնածավալ ռազմական ագրեսիայի առաջին օրերին հայտարարում էր․ «Մենք դրանց շների պես կվռնդենք»։ Նա նույն այդ նախադասությունը կրկնեց Արցախի քաղաքացիական բնակչության արտաքսման պատճառ դառնալուց հետո՝ հայտարարելով, որ հպարտ է, որ իրագործել է իր զարհուրելի խոստումը։
XXI-րդ դարում մարդու հանդեպ այսօրինակ ատելությունը, ատելության նմանօրինակ պոռթկումը խորապես վրդովմունք է առաջացնում, որը բացարձակապես չի կարող տեղ գտնել ժամանակակից աշխարհում։
Ահա թե ինչու ես սատարում եմ Հայաստանին, ես սատարում եմ Արցախին»։
Այս մասին հայտնում է Ֆրանսիայում ՀՀ դեսպանությունը։
120 PERSONNALITÉS DU MONDE DES ARTS APPELLENT À SOUTENIR L’ARMÉNIE ET L’ARTSAKH
Plus d’un siècle après la perpétration du génocide des Arméniens par les dirigeants ottomans de 1915, le même peuple est de nouveau victime de deux régimes autoritaires qui, à Bakou comme à Ankara, exaltent la haine interethnique pour doter leur pouvoir sans partage d’un nouveau trophée sanglant. Le destin des Arméniens vient d’être sauvagement meurtri dans le Haut- Karabakh, région qu’ils nomment Artsakh. Là vivent depuis plus de deux millénaires des gens humbles et fiers, irréductiblement attachés à leur terre rude et magnifique. Ils voulaient poursuivre leur existence là où leurs ancêtres avaient construit leurs maisons, leurs écoles et leurs monastères admirables, au coeur des montagnes imprenables et des plaines âprement labourées. Sans aucune considération humaine, la Turquie de Recep Tayyip Erdogan et l’Azerbaïdjan d’Ilham Aliev se sont acharnés à anéantir cette aspiration légitime. Pour les Arméniens, le Karabakh représente avant tout un peuple ; avec sa culture ancestrale, sa musique, ses danses et son désir de rejoindre la marche du monde en se désenclavant. Pour les autorités de Bakou et d’Ankara, il s’agit surtout d’un territoire ; sur lequel doit flotter coûte que coûte le drapeau de l’Azerbaïdjan, fût-ce en recevant l’appui des forces spéciales turques, en envoyant des volées de drones kamikazes écraser des cibles civiles ou en recourant à des mercenaires djihadistes payés pour tuer. Il est désormais prouvé que l’Azerbaïdjan y a utilisé des bombes à sousmunitions interdites par le droit international. La lutte était totalement inégale. Les Arméniens n’ont pas voulu de cette guerre, mais ils ont été contraints de combattre pour leur survie. Pour le régime azéri, ce n’est qu’une question d’orgueil nationaliste. Le leader de l’Azerbaïdjan s’est montré clair dans ses intentions lorsqu’il a déclaré, aux premiers jours du conflit : « Nous les chassons comme des chiens. » Il a répété cette même phrase après l’exode des populations civiles qu’il a provoqué en Artsakh, en se déclarant fier d’avoir tenu cette horrible promesse. Au XXIe siècle, une telle détestation de l’humain, une telle exaltation de la haine, soulève la plus profonde indignation et n’a absolument plus lieu d’être.
Voilà pourquoi
Simon Abkarian, Bruno Abraham-Kremer, Alain Altinoglu, Fanny Ardant, Ariane Ascaride, Yvan Attal, Jacques Attali, Serge Avédikian, Nicolas Aznavour, Georges Bensoussan, François Berléand, Stéphane Bern, Daniel Bilalian, Juliette Binoche, Dany Boon, Hamit Bozarslan, Stéphane Breton, Dany Brillant, Pascal Bruckner, Jean- Christophe Buisson, Claudia Cardinale, Virginie Carton, Gérard Chaliand, Françoise Chandernagor, Jean-François Colosimo, Costa-Gavras, Boris Cyrulnik, Xavier Darcos, Jean-Pierre Darroussin, Didier Decoin, Marina Dédéyan, Arnaud Delalande, Alain Delon, Olivier Delorme, François-Xavier Demaison, Anaïs Demoustier, Éric Denécé, Karim Dridi, Michel Drucker, Alain Ducasse, Jean Dujardin, Vincent Duclert, Atom Egoyan, Frédéric Encel, Sophie Fontanel, Caroline Fourest, Thierry Frémont, Laurent Gaudé, Yves de Gaulle, Laurent Gerra, Franz-Olivier Giesbert, Isabelle Giordano, Robert Guédiguian, Michel Hazanavicius, Patrick Hernandez, Nancy Huston, Alexandre Jardin, Pierre Judet de La Combe, Michèle Kahn, Nelly Kaprièlian, Robert Kéchichian, Richard Labévière, Alexandra Lapierre, Camille Laurens, Pascal Légitimus, Gilles Lellouche, Claude Lelouch, Jean-Jacques Lemêtre, Grégoire Leprince-Ringuet, Bernard-Henri Lévy, Olivier Loustau, Mathieu Madénian, Benoît Magimel, Jean-Pierre Mahé, Christian Makarian, Bruno Mantovani, Michel Marian, Gérard Meylan, Jacques-Alain Miller, Frédéric Mitterrand, Olivier Mongin, Thibault de Montaigu, Vahram Muratyan, Lola Naymark, Jacky Nercessian, Véronique Olmi, Michel Onfray, Erik Orsenna, Frédéric-Jacques Ossang, Benjamin Penamaria, Michel Petrossian, Anne-Sophie Pic, Patrick Poivre d’Arvor, Michel Quint, Christophe Rauck, Jean Reno, Pierre Richard, Muriel Robin, Alexandre Romanès, Tatiana de Rosnay, Jean-Marie Rouart, Boualem Sansal, Lévon Sayan, Gilbert Sinoué, Zinedine Soualem, Robinson Stévenin, Pierre-André Taguieff, Bertrand Tavernier, Yves Ternon, Alain Terzian, Sylvain Tesson, Ara Toranian, Valérie Toranian, Philippe Torreton, Thierry Vendome, Marie Vermillard, Charles Villeneuve, Ysmahane Yaqini, Tigrane Yégavian.