Ռումինական լրատվամիջոցներում հրապարկվել են Հայաստանի դեսպանի հարցազրույցները։ Դրանք թարգմանությամբ ներկայացնենք նաեւ մեր ընթերցողներին։
Նախ հոդված է տպագրել https://www.digi24.ro հեռուստատեսության կայքէջը, որտեղ նաեւ տեղ է գտել դեսպան Սերգեյ Մինասյանի հարցազրույց-մեկնաբանությունը։
Ստորեւ այդ հոդվածի հակիրճ թարգմանությունը հայերեն։
Կովկասում զինված հակամարտությունը վերսկսվել է: Նախկին խորհրդային երկու հանրապետությունները պայքարում են դեպի Եվրոպա նավթային ուղու համար Զինված բախումներ կովկասյան երկու պետությունների՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին, որոնք տասնամյակներ շարունակ պայքարում են Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար շրջանի համար: Վերջին հակամարտությունը պատճառներ դեռևս անհասկանալի են, քանի որ կողմերը միմյանց մեղադրում են ագրեսիայի մեջ: Ներկայիս մարտերը տեղի են ունեցել մի տարածքում, որտեղ անցնում է այն կարևոր խողովակաշարը, որով նավթը տեղափոխվում է Եվրոպա: Եթե նայենք երկու երկրների մերձավոր գործընկերներին՝ Ռուսաստանին և Թուրքիային, ապա ամեն ինչ ավելի բարդ է դառնում: Կովկասում վերջերս վերսկսվել է երկարատև զինված հակամարտությունը: Նախկին խորհրդային երկու հանրապետությունները՝ Հայաստանը և Ադրբեջանը, որոնք պայքարել են Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզի համար նոր ճակատ են բացել ընդհանուր սահմանում: Համաձայն Երևանի պաշտպանության նախարարի՝ հարձակման է ենթարկվել Տավուշի մարզը:
Նրա Բաքվի գործընկերը մեղադրում է Հայաստանին տարածաշրջանում իր դիրքերը ռմբակոծելու մեջ:
Սերգեյ Մինասյան, ՀՀ դեսպան. «Սա մի իրավիճակ է, երբ մենք ունենք ռազմական ակտիվության էսկալացիա Հայաստանի և Ադրբեջանի միջազգայնորեն ճանաչված սահմանին: Եվ, կարծես, ադրբեջանցիները հայկական բանակի պաշտպանական դիրքերի վերաբերյալ սխալ հաշվարկ են կատարել. նրանք այն համարել են ավելի քիչ ուժեղ, քան, օրինակ, Լեռնային Ղարաբաղում: Թվում է, թե Տավուշի տարածքում հիմա փխրուն զինադադար ունենք»: Տավուշի մարզում առկա զինված հակամարտությունը ապակայունացրել է դեպի Թուրքիա Եվրոպայի նավթամատակարարման համար կենսական նշանակություն ունեցող տարածքը, որն իրականացվում է այդտեղով անցնող խողովակաշարով: Խնդրի հիմնական միջնորդը Ռուսաստանն է, Հայաստանի դաշնակիցը: Մյուս կողմից, ադրբեջանցիներին աջակցում է Թուրքիան:
Սերգեյ Մինասյան, ՀՀ դեսպան. «Համաձայն ՀՀ ՊՆ այտարարությունների՝ տեխնիկական տեսակետից մեր բանակի դիրքում որև փոփոխություն չի եղել: Տեսականորեն, մեր բանակը ուներ նման սպառազինություններ, բայց մենք երբեք չէինք սպառնում այդ խողովակաշարերին՝ ի տարբերություն ադրբեջանական մոտեցման: Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարության խոսնակը սպառնալիքներ է հնչեցրել՝ կապված հայկական ԱԷԿ-ի ռմբակոծության հետ»:
Մինչ այժմ հայ-ադրբեջանական սահմանին կռվելիս20 մարդ զոհվել է: Երկու պետությունների վրա իր ազդեցությունն է ունեցել նաև Covid-19 համավարակը: Բացի այդ, նավթային երկիր հանդիսացող Ադրբեջանը տուժում է այդ ապրանքի գների անկումից:
Այնուհետեւ, Ռումինիայում ՀՀ դեսպան Սերգեյ Մինասյանի հարցազրույցը հրապարկվել է «DefenseRomania» գործակալության կայքէջում։
Հարց. Հուլիսի 12-ին կտրուկ լարվել է իրավիճակը Ադրբեջանի և Հայաստանի սահմանին: Որո՞նք են պատճառները:
Սերգեյ Մինասյան. Հուլիսի 12-ին ադրբեջանական բանակը, կիրառելով տարատեսակ մարտական տեխնիկա (տանկեր, հրետանիներ, անօդաչու թռչող սարքեր) ռազմական գործողություններ է իրականացրել ինչպես պետական սահմանի մոտ, այնպես էլ Հայաստանի ներսում: Ավելին, հուլիսի 13-ից 14-ն ընկած ժամանակահատվածում նմանատիպ գրոհների են ենթարկվել նաև հայկական տարբեր բնակավայրեր, այդ թվում նաև՝ Բերդ քաղաքը: Պետք է նշել, որ երկար տարիներ շարունակվող ռազմական գործողություններից հետո Ադրբեջանի այս ագրեսիան առաջինն էր, որի թիրախը ոչ միայն Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունն էր (Արցախը), այլ նաև Հայաստանի հետ սահմանը: Տվյալ ռազմական գործողություններում օգտագործվել է աննախադեպ, զգալի քանակությամբ ռազմական տեխնիկա, ռազմական նշանակության սարքավորումներ և ռազմական անձնակազմ:
Սակայն, իր ունակությունների շնորհիվ, հայկական բանակը կարողացել է հակահարված տալ այս հարձակումներին, որի արդյունքում ադրբեջանական բանակը կորուստներ է ունեցել, որոնց թվում էին նաև մի գեներալ և մի քանի բարձրաստիճան սպաներ, որոնք, որպես արդյունք, չկարողացան ներթափանցել Հայաստան՝ դրսևորելու իրենց ատելությունը խաղաղ բնակչության նկատմամբ:
Հարց. Ո՞րն է Ադրբեջանի այս գործողությունների պատճառը:
Սերգեյ Մինասյան. Ակնհայտ է, որ այս գործողություններն Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի և իր իշխանությունների կողմից տարիներ շարունակ մշակված ատելության քարոզչության հետևանքն են, որոնք ուղղված են Լեռնային Ղարաբաղի (Արցախ), Հայաստանի և նույնիսկ ամբողջ հայկական սփյուռքի դեմ: Հայաստանի դեմ Ադրբեջանի կողմից ագրեսիայի դրսևորումից մի քանի օր առաջ, Իլհամ Ալիևը կոշտ հայտարարություններով էր հանդես եկել և սպառնացել ռազմական գործողություններ վերսկսել Լեռնային Ղարաբաղի (Արցախ) ժողովրդի դեմ` տարածքային պահանջներ ներկայացնելով Հայաստանին:
Մեզ հատկապես մտահոգում է այն փաստը, որ չնայած ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարի կոչին, Ադրբեջանը վերսկսել է ռազմական ագրեսիան և այս ամենը COVID-19 համաճարակի հետևանքով ստեղծված պայմաններում, ինչի ամենավառ ապացույցը հունիսի 13-ից 14-ն ընկած ժամանակահատվածում ռազմական գործողությունների հետևանքով գործարանի վրա հարձակումն էր, որտեղ դիմակներ և այլ անհրաժեշտ բժշկական սարքավորումներ էին պատրաստվում COVID-19 համավարակի դեմ պայքարելու նպատակով: Համարում եմ, որ այս փաստերն արժանի են միջազգային հանրության կողմից ամենախիստ դատապարտման:
Հարց. Ընդհանուր առմամբ, ինչպե՞ս է միջազգային հանրությունն արձագանքել ստեղծված իրավիճակին:
Սերգեյ Մինասյան. ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները, որոնց միջնորդությամբ է ընթանում Լեռնային Ղարաբաղի (Արցախ) հիմնախնդրի խաղաղ կարգավորման գործընթացը, մի շարք ազդեցիկ երկրներ, ԵՄ-ն, ՆԱՏՕ-ն և այլ միջազգային կազմակերպություններ կոչ են արել անհապաղ դադարեցնել ռազմական գործողությունները և հրադադարի մասին համաձայնագիր կնքել: Փաստացի միայն Թուրքիան է այն եզակի դերակատարների շարքում, որոնք միանգամայն սատարում են Ադրբեջանի ռազմական ագրեսիան և, փաստորեն, Թուրքիան իրականում շարունակում է Հայաստանի դեմ իր իշխանությունների ավանդական ապակառուցողական դիքորոշումը, որը սկիզբ է առել 1915թ. Օսմանյան կայսրության կողմից իրականացված Հայոց ցեղասպանությունից ի վեր: Տվյալ հանգամանքը ևս մեկ անգամ հաստատում է այս հակամարտության հարցում Թուրքիայի կողմնակալ վերաբերմունքը և ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների բանակցային գործընթացում այն ներգրավելու փորձերի անընդունելիությունը: Այնուամենայնիվ, մենք հույս ունենք, որ շնորհիվ միջազգային հանրության աջակցության՝ հրադադարի մասին պայմանավորվածություններն ինչպես Հայաստանի, այնպես էլ Լեռնային Ղարաբաղի (Արցախ) սահմաննների երկայնքով կվերականգնվեն և կհարգվեն: